nemrud mustafa paşa ne demek?

Nemrut veya Nemrut Mustafa Paşa olarak da tanınan Mustafa Yamulki, Kürt¹ asker, 1919-1920 yıllarında Osmanlı İmparatorluğu'nda askeri mahkeme başkanı, Kürdistan Krallığı'nda eğitim bakanı ve gazeteci.²

Hayatı

Yamulki, Süleymaniye'de toprak sahibi bir ailede doğdu. Bağdat Askeri Rüştiyesinde eğitim aldı. 1904 yılında İstanbul’daki Kuleli Askeri İdadisinden ve 1907 yılında Mekteb-i Harbiyeden mülâzım-ı sânî (teğmen) rütbesiyle mezun oldu. 1910 yılında Erkan-ı Harbiye Mektebini kurmay yüzbaşı olarak bitirdi. Trablusgarp Savaşı'nda Al-Swani’de emrindeki müfreze ile İtalyanlara karşı mücadeleler verdi. Balkan Savaşları'nda 3. Ordu emrinde görev yaptı. I. Balkan Savaşı’ndaki Birinci Çatalca Muharebesi’nde görev yaptı. Bursa'da vali yardımcılığı yaptı.³

Osmanlı Askeri Mahkemisinde başkan⁴ iken, Mustafa Kemal ve onunla ilişkili olan kişileri ölüme mahkûm etti.⁵

Mustafa Paşa, Ermeni Kırımı ve Süryani Katliamı ve ayrıca Rum Kırımı'ndan dolayı, Talat Paşa, Enver Paşa ve Cemal Paşa'yı ölüme mahkûm etti.⁶⁷

Mustafa Paşa'nın tutuklama emirleri, Ali Kemal Bey, Damat Ferit ve Sultan Vahdettin tarafından imzalandı.

Ayrıca, Kemalistlere yataklıktan dolayı, İçişleri Bakanı olan Ebubekir Hazimi'yi de mahkûm etmiştir. Yamulki Haziran 1920'de görevinden alındı.⁸

Ermeni Kırımı'na karşı açık suçlamaları olduğu için Türk Ulusal Hareketi tarafından üç seneye kadar hapse mahkûm edilmiştir.⁹ Çeşitli Türk yetkililer hakkında verdiği hükümler kaldırılmıştır.¹⁰ Yetkililer tarafından tutuklanmıştır fakat Büyük Britanya Büyükelçiliği'nin araya girmesi ile Güneydoğu'ya kaçtı.¹¹

Kaynakça

Orijinal kaynak: nemrud mustafa paşa. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

1. The Kurdish national movement: its origins and development, Wadie Jwaideh ↩

2. ↩

3. Review of Armenian studies, Volume 5, Issues 13-16, ASAM Institute for Armenian Research, 2007 ↩

4. ↩

5. Salâhi Ramadan Sonyel, Turkish Diplomacy 1918-1923: Mustafa Kemal and the Turkish National Movement ↩

6. ↩
7. ↩

8. Touraj Atabaki, Erik Jan Zürcher, Men of Order: Authoritarian Modernization under Atatürk and Reza Shah ↩

9. ↩
10. ↩

11. Jacques Derogy, Resistance and Revenge: The Armenian Assassination of the Turkish Leaders ↩

Kategoriler